Let us find your ancestors!
Nederlanders in de kerkboeken van Weener en omstreken
Tot ver in de 19e eeuw was het Nederlands de voertaal in grote delen van Oost-Friesland. Daarom was het gemakkelijk voor de Groningers van die tijd om zich in het buurland te vestigen. Bij een onderzoek in de kerkboeken van Weener en omstreken hebben wij aantekeningen bijgehouden van de Nederlanders die wij hierbij aantroffen. Dit overzicht heeft niet de ambitie om volledig noch foutloos te zijn, maar wij hopen hiermee een aantal onderzoekers weer "in contact" te brengen met een uit het oog verloren voorouder.
Als ik meer over onderstaande mensen te weten kon komen uit de Nederlandse DTB, dan staat dat in schuin schrift (italics)onder de inschrijving.
Ev. Luth. Gemeinde Larrelt, Hannover ("mormonen" bestelnummer: 1417982)
1671– 1805
- 6 juni 1707: lidmaat geworden met adtestatie van Noortbroek, uit de ommelanden, geteekent door H. Stegnerus, Mons. Roelef van den Bosch, chijrurgijn, en Imke Waalkes, egtelieden.
- 4 maart 1708 toegevoegd: Garbrand Wilts en sijn huisvrouw met getuignisse van Loppersum.
- Maart 1709 toegevoegd: Meeke Gerritds met getuignisse van Twixlum, Tees Wedes met getuignisse van Delfzijl.
- 8 septemberis 1709 heb ik door de genade Gods het hoogwaardig Nagtmaal onses Heeren Jesu Christi met dese gemeente gehouden en is doemaals de gemeente als ledemaat toegevoegd: Meno Uildriks Lehling met getuigenisse van Loppersum.
- 3 dec 1713 Zondaags Nagtmaals naamiddaags gedoopt een onegt kint den 19e november zondaags avonds om 7 uir alhier gebooren van Bonnina Olingius uit de Scheemda overgekoomen, zeggende de vader te zijn een Matthias Branthorstaldaar woonagtig en getrouwt waarmede ik volgens onze Emder Oosfriesse Kerken orde voortging te weeten naa dat ik haar alleen in haar slaapstee eernstelijk hadde bestraft en de grootheid der zonde van egtbreuk uit Goeds woord aangetoont moeste zij zelve het kind in de kerk ter doop houden naa dat ik dan van de predikstoel het doopformuleer hadde voorgeleezen ging ik van daar naa de doopplaatze aldaar de moeder met het kind op de armen voor mij staande hielde ik haar volgens 1 Tim:5:20 virm het oogemerk des huwelijks en hoe streng de egtbreuk verboden was in ‘t 7degebod daarbij Num:5:12 als ook wat straffe naar het ligchaam Deutr:22:22.24 en eeuwiglijk gedreigt worden aan een onbekeerden hoereerder en egtbreeker 1 Kor:6:10 Openb:21:8. Hierop haar voorhoudende dat een opentlijke kerkenboete vereischt wierde vermaande ik haar tot belijdenisse uit Spreuk:28:13 1 Joh:1:9 en alzoo vroeg ik haar opentlijk en ordentelijk deeze drie vraagen af 1. of zij haare zonde van hoererie bekende voor goed en deeze gemeente? 2. of zij daar over berouw hadde? 3. of zij beterschap beloofde? Telkens jaa antwoordende verkondigde ik haar bedroeft volgens Joh:20:23 Matt:18:18 en trooste haar met 1 Hoh:1:7 Matt:21:31 Hebr:11:31 en Jac:2:25 Daarop vroeg ik haar dan eindelijk ook nog af de drie gewoonlijke doopvragen die zij met een jaa beantwoorde, doopte ik het kind op haar zeggen Lijsbet daar bij een zeegenwensch over de moeder ende het kind voegende. Zie ook diregelijksboven in ’t jaar 1697 den 14 november Dit kind is Dingsdaags hierop ’s morgens den 5 December overleden en snagtsvan Donderdag op vrijdag alhier op ’t armenkerkhof ook in stilligheid begraaven.
- 16 sep 1714 Naamiddags om 5 uir was hier brand in mijn naber Pieter Freriks schuire, onststaan door het werpen van een swarmer of zoogenaamde swijnekeutel op deeze schuire, raakende alzoo een dokke, waarop die snijderknegt voort wegloopt na Emden. Het wierde egter door Gods goedheid en der inwoonderen hulpe welhaast gedemt.
- In ’t jaar 1717, onder vorst Georg Albrecht, is in oostfriesland met eenen fellen noordwesten wind een onnadenkkelijke en hooge kersvloed geweest,. Daardoor het inruischende zeewater in deeze kerke ruim een voet hoog gestaan heeft en zijn in de Larrelter voogdie verdronken xxxiiii menschen, cxv koebeesten, xlvii peerden, ccix schaapen, iv swijnen, xxv huisen.
- 6 maart 1718 zondaags avonds is hier een aangespoelde doode begraaven, zijnde van de watervloed den 25 december verdronken edog onbekent van waar zij was, zijnde naa ’t aanzien een meisje van viertijn jaaren.
- Den 11en januar 1722 zondaags voormiddaags wieder hier gedoopt het kind van schipper Teeke Anskes en Fieke Albers, met haar schip van Sapmeer, in onze haven liggende, het kind wierde genaamt Hindrik, geboorenden 10 januarij zaterdaags smorgens om 6 uir, ter doop gehouden door Greetje Okken, huisvrou van onzen Hoornblaser en uitklinger Gijsbert Stokman, naa dat de vader de drie gewoone doopvragen hadde beantwoord.
Teeke Anskes trouwde (1) op 29 jan 1713 in Sappemeer met Margjen Douwes, beiden van Sappemeer. Op 19 nov 1713 werd hun dochter Lijsbeth gedoopt. Op 25 aug 1715 trouwden (2) Tekke Anskes, van Sappemeer, met Fieke Alberts, van Leek. Zij lieten de volgende kinderen dopen:
- Albert, geboren Leek 20 jun 1716, gedoopt Midwolde 21 jun 1716.
- Anske, gedoopt Sappemeer 24 okt 1717.
- Tekke, gedoopt Sappemeer 20 aug 1719.
- Hindrik, gedoopt Larrelt (Duitsland) 11 jan 1722.
- 29 maart (1722?) is hier ook gedoopt het kind van schipper Allert Jansen en Jantje Jurjens egtelieden tot Winsum genaamt Jurjen gebooren in Emden den 10 maart dingsdaags, hier ter doop gehouden door Greetje Okken, huisvrouw van Gijsbert Stokman, naa dat de vader de drie gewoone doopvragen hadde beantwoord.
Allert Jans, van Winsum, trouwde op 7 mei 1713 in Leens met Jantien Jurjens, van Leens.
- 28 junij 1722 naa voorbeergaane proclamatie sijn navolgende persoonen … Hidde Leuchs van Delfzijl en Grietje Janssen, egtelijke dochter van … Ontkes alhier te Larrelt door mij ondergeschreven gecopuliert.
Hiddo Leugs en Grietje Janssen trouwden op 28 juni 1722 in Larrelt. Zij lieten de volgende kinderen dopen in Delfzijl:
- Grietje, 14 okt 1725, begraven 17 nov 1732 in Delfzijl.
- Anna Helena, 23 mrt 1727, mogelijk begraven 16 jan 1731 in Delfzijl.
- Lientjen, 15 jul 1731.
- Jan, 8 nov 1733.
Hidde hertrouwde (2) op 23 jan 1735 in Delfzijl met Jantjen Luighjes, van Noorddijk, weduwe van Jan Everts. Jantje werd op 28 dec 1742 begraven in Delfzijl. Hierop hertrouwde (3) Hiddo op 20 sep 1743 in Delfzijl met Grietje Jans, uit Delfzijl, weduwe van Jan Abels. Hiddo werd op 17 jan 1744 in Delfzijl begraven.
- 1 juli 1725 sondaags hebbe ik wederom door dij heer genade het heilige avondmahl gehouden zijn mit attestatie tot ons gekomen: Hilke Sweers van Veenhuisen , Poppe Focken en Grietje Tiaden, van Appingadam.
- 24 jan 1727 het kind gedoopt van schipper Jochum Mennen en Jantje Dir(ks?) egtelieden van Windeweer mit haar schip alhijr in de muhe? leggende genaamt Siurtjes, gebooren en … ejusdem en na beantwoordinge der doop vragen van de vader is het door Conrahts vrouw Grietje ter doop gepraesenteert.
Jochum Mennes, turfschipper, uit Wildervank, trouwde op 26 feb 1713 in Veendam met Jantje Dercks, van Veendam. Zij lieten de volgende kinderen dopen:
- Siurtjes, Larrelt (Duitsland), 24 jan 1727.
- Abeltje, Termunten 30 jan 1729. De moeder was aan boord van het turfschip bevallen.
- Pieter, Wildervank 23 jul 1730.
- 8 oct 1730 met attestatie van Appingedam: Sophia Jansen, huisvrouw van Drieling Ficken.
- 28e april 1748 sondaags sijn Johannes van Deepen van Middelsteweer en Johanna Menkema, wijlen Domini Menkonis Numidii Menkema in sijn leven predikant in Wirdum nagelatene echtelike doghter praevia trina proclamatione opentlijk in den houliken staat bevestiget.
Ev. Luth. Gemeinde Logumer Vorwerk, Hannover ("mormonen" bestelnummer: 1417986)
Taufen, Trauungen, Verstorbene 1730 – 1810
- 30 april [1807] zijn alhier na behoorlijke proclamatie en onder getuigen van wederzijdsche familie in het huwlijk bevestigd Hemme Hinderks de Groot van Termunten en Gesijn Heikens van de Eexta, onder de 30 jaren. Deze copulatie geschiedde alhier, om dat Termunten vacant, de vrouw zwanger, en de man genoodzaakt was om ogenbliklijk ene zeereis te ondernemen, die van langen duur kon zijn.
Ev. Reform. Gemeinde Weener, Hannover ("mormonen" bestelnummer: 1812064)
Trauungen 1766 – 1805
Geen Nederlanders gevonden in dit kerkboek.
Ev. Luth. Gemeinde Weener, Hannover ("mormonen" bestelnummer: 1812089)
Taufen, Trauungen, Beerdigungen, 1749 – 1766
- 19 apr 1750 zijn Christiaan Wijers Willems van Ulrum en Aaltjen Geerds van Holthuisen copuleert.
- Den 19 julius (1750?) is Harm Roelefs soontje van Swaantje Arends geboren en den 9 september gedoopt. Dese Swaantje Arends van Weender is verlooft an eenen Evert Harms van Bellingwolda heeft betuigt dat se beslapen is van Evert Harms, soon van Harm Roelefs, van Bellingwolda en heeft 2 attestata an mij laten behandigen waaruit blijkt dat die Evert Harms sig an haar heeft verlooft om haar nimmermeer te willen verlaten, neemende de getuigen an dit met eede te willen bevestigen. Nogtans weigert hij nu haar te willen trouwen en over dit geval wort geprocedeert tot Bellenwolda.
Evert Harms werd op 20 okt 1726 gedoopt in Bellingwolde als zoon van Harm Roelfs en Aaltje Jans. Hij was de jongste van een heel groot gezin. Evert Harms en Swaantje Arends zijn niet meer te vinden in de DTB van Groningen. Ik vermoed dat het niet tot een huwelijk is gekomen tussen beiden.
Van Albert Meijer kregen wij nog de volgende aanvulling uit het doop- en trouwboek van Bellingwolde aangereikt:
18 dec 1763: dochtertje van fenne harms en is genaamt aaltje welk kind in onegte is geprocreert van na t zeggen van de moeder de vader evert harms Soals die ook voor mij in mijn ....kamer heeft beleden en het ook wilde aannemen als sijn eigen kind maar dat niet konde beantwoorden weeges het proces welke hij met swaantje arents nog hadde.
Evert Harms en Fenne hebben daarna nog enkele kinderen laten dopen in Bellingwolde.
- Den 21 mart: 1759: Geert Jans van Vlagtwedde, en Aaltje Jans, van Holthuijsen, weduwe van Hindrik Jans.
- Den 24 mart 1760 Jacobus Posthuma van Gieten in Drente en Albertke Heiken van Weenigermoer.
- Den 24 jan 1762 is Epke, dogterke van Berent Wessels en Tijntje Jurjens, te Winschoot in Groningerland geboren en te Holthuzen in de catechisatie gedoopt, den 14 febr. Deze personen zijn van Noordbroek alwaar zij weefden, en met attestatie voorleden jaar van hijr, gecopuleert zijn op de reise geweest naa het Tichelwerk alwaar des vaders ouders woonen ten einde de moeder aldaar de kraam mogte houden; ondertusschen is haar bevalling onverwagt te Winschoten geschied en zijn door voorzigtigheid zonder haar kindje aldaar te laten doopen, op het tichelwerk gekomen.
Berent Wessels was tichelwerker van Weener. Hij trouwde op 6 dec 1761 in Noordbroek, met attestatie van Zuidwolde en Weener, met Trijntje Jurjens, van Ankum bij Osnabrück. Zij lieten de volgende kinderen dopen:
- Epke, geboren Winschoten 24 jan 1762, gedoopt Weener (Duitsland) 14 feb 1762.
- Wessel, gedoopt Oudeschans 13 apr 1766.
- Jurriaen, gedoopt Oudeschans 13 apr 1766.
- Den 8 maart 1762 Folkert Takens van Winschoten en Hilke Freerks van Weener.
- 27 okt 1763 Jan Harms van Groningen en Albertje Hinderks van Weener.
Jan Harms, van Groningen, en Albertje Hindriks, van Weener, ondertrouwden in Groningen op 22 sep 1763. Jan was knecht op de zaagmolen van Pieter Lauwerts in Nieuweschans (1764) en knecht op de Oostfriese zaagmolen (1767). Zij woonden bij deze zaagmolen (1765) en in Groningen, buiten de Kranepoort (1770, 1771) en buiten het kleine poortje (1774, 1779). Zij lieten de volgende kinderen dopen:
- Harmen, Nieuweschans 15 dec 1764.
- IJda, Nieuweschans 5 okt 1766.
- Geesjen, Nieuweschans 10 jul 1767.
- Klaasje, Groningen 25 jul 1770.
- Engeltje, Groningen 18 dec 1771.
- Engelina, Groningen 3 jul 1774.
- Klaas Jans, Groningen 12 sep 1779.
- 4 sep 1764 Heertje Roelfs van Weener, en Trijntje Jans van de Wildervang.
Op 16 sep 1764 gingen in Meeden in ondertrouw: Heetje Roelfs van Weender en Trijntje Jans van Boven-Wildervank.
- 8 nov 1764 Mons. Harmannus Brechterende van Weener, en vrouw Kenna Mesting van Winschoten.
Op 7 okt 1764 werd in Winschoten attestatie verleend om elders te trouwen aan Harmannus Brechtezande van Weener en Kenna Mestingh, van Winschoten.
Kenna is op 5 sep 1727 gedoopt in Winschoten als dochter van Jan Mestingh en Geertruida de Jonge.
- Den 17 maij (1764?) Harmans Wink van Hengelo in Overijssel den 22 begraven.
- Den 25 october 1764 is Harmannus Nienhuis van Kropswolde custos in de schole gestorven den 29 october begraven.
Harm Harms Nienhuis, van Glimmen, schoolmeester en koster van Kropswolde, ging op 11 nov 1731 in Kropswolde en Groningen in ondertrouw met Claessien Ubbens, van Groningen of Kropswolde. (Het ondertrouwboek van Groningen zegt dat zij van Kropswolde was, en dat van Kropswolde zegt dat zij van Groningen was).
- 20 jun 1765 is Trijntje Jans, vrouw van Geert Behrents, 2 maanden te vroeg verlost van een dode en bijnaa in haar lighaam verrotte vrugt. NB zij heeft geen leven van de vrugt vernomen zedert een zware donderslag, den 22 apr ’s avonds tusschen 8 en 9 uren, waardoor zij zeer verschrikt is geworden
Ev. Luth. Gemeinde Weener, Hannover ("mormonen" bestelnummer: 1812090)
Taufen, Trauungen, Beerdigungen, 1725 – 1749
- 1728: den 11 januari Berent Arents van de Nieuwe Schans en Maria Stoffers van Weender.
Op 21 dec 1727 gingen Beerent Arents, van Nieuweschans, en Maria Stoffers, van Weener, in Nieuweschans in ondertrouw. Zij lieten de volgende kinderen dopen:
- Arent, Nieuweschans 30 apr 1741.
- 1728: 13 november: Jan Boos van de Nieuwe Schans en Antje Jacobs dogter van Jacob Heetjes van Weender.
Op 24 okt 1728 gingen Jan Boewes van Nieuweschans en Antje Jacobs van Weener in Nieuweschans in ondertrouw. Zij gingen ook op 17 okt 1728 in Midwolde en Leek in ondertrouw, daar heette het dat Jan van Midwolde was, en Antje van Grootegast.
- 1729: den 4 september Matthias van As, geboren in Roermonde en Imke Meijen, weduwe van Hindrik Wessels in Weender.
- 1730: den 26 december geboren en den 26 december gedoopt Willem Wichers en Lukke Luiken dogter Aaltjen. N.B. Sijn dese lieden van de Nieuwe Schans. Hier te Weender komende om de vrienden te besoeken is de vrouw alhier ter plaatse in de kraam bevallen.
Willem Wichers, van Sappemeer, ging op 28 apr 1726 in Nieuweschans in ondertrouw met Lukke Lukens, van Weener.
- 1731: den 3 april gestorven en den 10 april begraven Wessel Harberts van de Pekel. Dese alhier te Weender komende is in ’t huis van Melle Goman overleden.
Wessel Harberts was getrouwd met Ida Abrahams. Zij lieten de volgende kinderen dopen:
- Elske, Nieuwe Pekela 23 jan 1729.
- 1732: den 24 februari: Willem Coerts van de Beerta en Geeske Hindriks van het Tichelwark.
- 1732: den 22 april Geert Hesse sone van wijlen Geert Tonnis Hesse, van de Beerta, en Ettje Harms Goman (Homan?), dogter van Harm Jaspers Goman, van Weender.
Geert Tonnis Hesse ging op 4 jun 1692 in Beerta in ondertrouw met Censko Huninga. Zij trouwden op 5 jun 1692 in Westerlee en Heiligerlee. Geert was koopman en kwam uit Weener. Censko kwam uit Beerta. Zij lieten de volgende kinderen dopen:
- Focke, Zuidhorn 17 mei 1694.
- Gesina, Beerta 2 apr 1699.
- Bonno, Beerta 27 okt 1700.
- Gerard, Beerta 24 mei 1705.
- Geert, Beerta 14 aug 1707.
- 1732: 17 juni Adriaan Lok van de Wildervank en Maria Jans, dogter van Jan Joesten Drost van Stapelmohr.
- 1733: den 23 augustus geboren en den 30 augustus gedoopt Adriaan Lok en Maria Jans van Holthuisen dogter Antje.
- 1733: 18 september Tonnis Peters de Goede, sone van Peter Tonnis, brouwer in de Oude Pekel, en Anna Charleij, dogter van Johann Daniël Charleij in Weender.
- 1734: den 19 april gestorven en den 21 april begraven Maria Jans Huisvrouw van Adriaan Lok van de Wildervank. Is dese vrouw gestorven te Holthuisen in ’t huis van Wijlen haar vader Jan Joesten Drost.
- 1735: den 11 martii Adriaan Lok en Grietje Jans, weduwe van Harm Engberts, beide in Holthuisen.
- 1735: den 8 majus Balster Christoffers van Weender en Lisabeth Jans Schipvaart van de Nieuwe Schans.
Op 10 apr 1735 gingen Balthazar Christoffers van Weener en Lijsbet Jans van Nieuweschans in Nieuweschans in ondertrouw.
- 1735: den 22 martii geboren en den 5 juni gedoopt Rixte, de dogter van Frietje Harkes op het Tichelwark. In onegte gewonnen so als de moeder bekend heeft bij Jans Meijer in de Scheemda sijn knegt. N.B. heeft de moeder selve haar kind ter H. Doop gepraesenteerd en is over haar grouwel daad voor dat het dogtertjen gedoopt wierde ernstig bestraft en tot een beter leven vermaand geworden.
- 1735: den 23 december Harm Harms sone van Harm Harms van de Pekel A en Harmke Arents dogter van Arent Jurjens van het Tichelwark.
- 1740: den 15 januari Reinold Fokken van Groningen en Geeske Harms van Halte. Nu beide wonende in Weender.
- 1746: den 24 februari sijn gecopuleerd Monsr. Albertus Boelmans van Vrieschelo en juffer Eelberen Pannenborg van Weender. Sijn dese personen gecopuleerd in ’t huis van des bruids vader.
- Den 15 april 1746 Geboren en den 15 majus gedoopt Okke Hindriks dogter Herina. In onegte gewonnen so als de moeder bekend bij Hero Cirkes, commijs in de Nieuwe Schans. Heeft de moeder self haar kind te dope gehouden en is eer ’t gedoopt wierde bestraft en vermaand geworden.
- 1746: den 2 october Hermannus Wink, van Hengele in Twente, nu wonende tot Weender, en Grietje Peters in Weender.
- 1747: den 1 majus: Jan Berents van Weender en Tibe Berents van Belling Wolde.
Jan Berents, van Weener, ging op 23 apr 1747 in Bellingwolde in ondertrouw met Tijbe Berents, van Bellingwolde.
- Den 29 september 1747 Jan Jans Knol van Holthuisen en Foske Eeden van de Oude Sijl bij de Nieuwe Schans.
- 1748: den 13 junii zijn Monsr: Hans Homfeld koopman tot Embden en Juffer Trijntje Mestings van Winschoten gecopuleert.
Op 5 mei 1748 is in Winschoten attestatie gegeven om elders te trouwen aan Hans Homfeld, van Emden, en Trientie Mestingh, van Winschoten.
Trijntjen is op 5 aug 1725 in Winschoten gedoopt als dochter van Jan Mesting en Geertruida de Jonge.
- Den 5 september 1748 zijn de Hoogwelgeb. Baron en Heer Edzard Rudolph Baron van den Clooster Heer van Everloen Lidt der ridderschap van de provin. Van Overijssel en de Hoogwelgeb. Baronnesse Louise Margareta Baronnesse van den Clooster Ehelijke Freulijn dogter van wijl den Hoogwelgeb. Baron en Heer Geerd Moritz barion van den Clooster heer van Dorne? en Langhus en hoogadelijk assessor van het hoogvorstelijk oostfriese hofgerigte gecopuleert.
- Den 11 julii 1749 is Lena, dogtertje van Christoffer Friderich Wubbenhorst van Strikhuizen uijt de graafschap Oldenburg en Maijke Harthorens van de Nieuwe Schans, gecopuleert tot Loge en nu wonende tot Weender, geboren en den 15 gedoopt.
- Den 22 October 1749: Monsr Jan Alberts Heimraad van Emden en Juffer Trijntje Woldhuis van de Scheemda.
Op 29 sep 1749 ondertrouwden in Scheemda Jan Albers, geheimraad, van Emden, en Trijntje Wolthuis, van Scheemda.
Trijntje is mogelijk gedoopt op 3 jul 1729 in Leens, als dochter van Willem Wolthuijs en Grietjen Onnes.